Przejdź do treści
Strona główna » Archiwum dla Adrian Gawryś » Strona 16

Adrian Gawryś

kartka z kalendarza

155 lat temu 20 grudnia 1866 r. w sierpeckich Włókach urodził się Jan Wiktor Zawidzki, fizykochemik, profesor, rektor Politechniki Warszawskiej.
Studiował na Uniwersytecie w Rydze, gdzie był później docentem. Doktorat zrobił w Lipsku i Amsterdamie. Od 1907 r. został profesorem Akademii Rolniczej w Dublanach koło Lwowa do 1917 r. kierował tam Katedrą Chemii Ogólnej. Od października 1917 w Warszawie, był w latach 1918-1919 rektorem Politechniki Warszawskiej.
Od 11 grudnia 1924 r. do 25 marca 1925 r. był pełniącym obowiązki Ministra wyznań religijnych i oświecenia publicznego w rządzie Władysława Grabskiego. Jest autorem wielu książek i rozpraw (drukowanych w czasopismach naukowych polskich i zagranicznych), m.in. podręczników uniwersyteckich „Chemia nieorganiczna” (t.1-2) i „Kinetyka chemiczna”.
Zmarł w Warszawie 14 września 1928 r. w wieku 61 lat. Spoczywa na warszawskich Powązkach. Od roku 1979 Polskie Towarzystwo Chemiczne przyznaje medal jego imienia za wybitne osiągnięcia z zakresu chemii fizycznej i nieorganicznej.

Czytaj dalej »kartka z kalendarza

kartka z kalendarza

30. lat temu 17 grudnia 1991 r. zmarła Teofila Żaboklicka, siostra zakonna. Urodziła się we wsi Kąck obok Mińska Mazowieckiego 13 marca 1907 r. W czasie I wojny światowej zginął jej ojciec zastrzelony przez Niemców zaś matka zmarła na epidemię grypy hiszpanki. Postulat zakonny odbyła w Płocku w 1926 r., zaś w 1929 r. ukończyła szkołę pielęgniarską. Pracowała w szpitalu w Rypinie, we wrześniu 1939 r. ratowała życie polskim żołnierzom. W miarę możliwości pomagała jeńcom polskim, angielskim i włoskim. Wyrzucona z pracy ze szpitala przyjechała do Sierpca w 1941 r.Zatrudniona w sierpeckim szpitalu poprzez doświadczenie szybko zdobyła autorytet. Pomagała partyzantom, przekazywała leki, ukrywała na oddziale zakaźnym rannych. Po wojnie uratowała od śmierci wiele osób w czasie panującej w Sierpcu epidemii tyfusu. W trakcie ucieczki Niemców w styczniu 1945 r. spakowała sprzęt medyczny i zakopała do ziemi, dzięki czemu ułatwiło to szpitalowi rozpoczęcie normalnej działalności.Po wojnie „była prawą ręką doktora Feliksa Pokutyńskiego a potem Stefana Kośmidra…w szpitalu pracowała nie znając godzin, dzień i noc” jak wspominała Maria Radomyska. W sierpeckim szpitalu pracowała do 1965 r. na skutek decyzji władz PRL o usunięciu sióstr zakonnych ze szpitali. Była przełożoną domu pasjonistek w Sierpcu. Zmarła 17 grudnia 1991 r. w wieku 84 lat.

Czytaj dalej »kartka z kalendarza

Kartka z kalendarza

100 lat temu 14 grudnia 1921 r. we wsi Zimolza w ówczesnym powiecie sierpeckim urodził się Kazimierz Dyksiński ps. „Kruczek”.
W 1940 r. wywieziony przymusowo na roboty do Rzeszy, powrócił w rodzinne strony po wojnie. W październiku 1945 r. wstąpił do oddziału ROAK Leona Ziółkowskiego „Lisa” przyjmując pseudonim „Kruczek”. Uczestniczył w akcja bojowych na pograniczach powiatów sierpeckiego, mławskiego, płockiego i płońskiego. 3 stycznia 1947 r. skazany w sądzie w Sierpcu na karę śmierci. Osadzony w sierpeckim areszcie przy ul. Narutowicza wraz z Apolinarym Rybickim wyłamali kraty i boso zbiegli. Nie ujawnił się w czasie amnestii w lutym 1947 r. Po rozbiciu lokalnych struktur bojowych w 1949 r. podporządkował się Mieczysławowi Dziemieszkiewiczowi ps. „Rój”. Wraz z Leonem Malickim „Zygmuntem” próbowali odbudować struktury partyzanckie w powiecie sierpeckim. Od 1951 r. zaprzestał działań bojowych. 10 czerwca 1954 r. przebywając u gospodarza w Będzyminie w ówczesnym powiecie sierpeckim został wraz z „Zygmuntem” otoczony przez dwa plutony KBW. Podczas próby ucieczki otworzono do nich silny ogień. Leon Malicki strzelił sobie w głowę a „Kruczek” rozerwał się granatem. Miał 33 lata.

Czytaj dalej »Kartka z kalendarza